Đồng phục của người đầu bếp không đơn giản chỉ dừng lại ở chức năng đảm bảo vệ sinh trong khâu chế biến món ăn mà còn biểu tượng đặc biệt cho nghề bếp.
I/ Mũ đầu bếp
1. Lịch sử mũ đầu bếp
Tương truyền, tại Vương Quốc Anh, vào thời vua Henry VIII, trong một lần dùng bữa, nhà vua phát hiện có sợi tóc trong món súp của mình. Ông đã tỏ ra vô cùng tức giận và ra lệnh cho tất cả đầu bếp phải đội mũ trong khi nấu nướng để sự việc tương tự không lặp lại. Kể từ đó, chiếc mũ đầu bếp màu trắng ra đời.
Bên cạnh đó, cũng có một câu chuyện khác của người Hy Lạp kể về chiếc mũ đầu bếp. Thời kỳ đất nước Hy lạp rơi vào tình cảnh loạn lạc vì chiến tranh, những đầu bếp nổi tiếng phải nương nhờ các tu viện – đây là nơi thiêng liêng bất khả xâm phạm. Sống trong tu viện, các đầu bếp phải mặc đồ đen, đội mũ đen như các tu sĩ và chịu trách nhiệm các công việc nấu nướng. Tuy nhiên, vì ai cũng mặc trang phục giống nhau nên khó phân biệt đâu là tu sĩ, đâu là đầu bếp nên về sau, họ đã quyết định để các đầu bếp mang mũ trắng. Sau khi chiến tranh kết thúc, các đầu bếp vẫn giữ nguyên hình ảnh chiếc mũ màu trắng để nhắc nhớ về quãng thời gian đó.
2. Chiều cao và nếp gấp trên mũ đầu bếp
Vào thế kỷ XVIII, người ta quan niệm chiều cao chiếc mũ đầu bếp thể hiện năng lực, vị trí và đẳng cấp của người đầu bếp. Vì thế mà đã có đầu bếp đội chiếc mũ cao đến 18 inches (tương đương gần 46cm). Tuy nhiên, khi đội một chiếc mũ cao như thế rất bất tiện nên dần dần thang đo chiều cao đã được hạ xuống còn 9 – 12 inches (23 – 31 cm) để các đầu bếp không còn cảm thấy gò bó, khó chịu khi làm việc.
Nếu bạn quan sát kỹ một chút sẽ thấy trên mũ đầu bếp thường có những nếp gấp. Sự xuất hiện của những nếp gấp này là hoàn toàn có chủ đích, nếp gấp càng nhiều thể hiện người đầu bếp đó có tay nghề càng cao. Do đó mà chiều cao và số lượng nếp gấp trên mũ chính là tiêu chí để đánh giá mức độ lành nghề, kinh nghiệm và địa vị của người đầu bếp.
Có 5 loại mũ đầu bếp được sử dụng phổ biến là:
+ Beret: hình trụ ngắn, vành tròn.
+ Skull: cap hình trụ đơn thuần
+ Toque: là mũ xếp nếp hình ống trụ màu trắng
+ Flared Toque: có vành tròn vừa đầu, phần trên phồng
+ Chef wrap: là loại khăn rằn được cột khéo
II/ Áo đầu bếp
Áo đầu bếp truyền thống thường có màu trắng, dài tay, được cấu tạo bằng 2 lớp vải cotton để bảo vệ người đầu bếp khỏi khói, lửa, dầu… trong lúc chế biến món ăn. Vạt áo trong đồng phục đầu bếp có 2 hàng cúc và có thể đổi qua lại để giữ áo luôn sạch sẽ, đảm bảo tác phong chuyên nghiệp. Hiện nay, có một số nhà hàng, khách sạn sử dụng áo màu mà phổ biến nhất là màu đen cho đầu bếp. Ngoài ra, trong thiết kế cũng có những thay đổi như tay ngắn, có logo của nơi làm việc, tên, chức vụ, hàng cúc được ẩn bên trong… tạo cảm giác thoải mái hơn cho người đầu bếp.
III/ Khăn đầu bếp
Khăn quàng cổ của đầu bếp thường làm bằng vải mềm, với công dụng chính là thấm mồ hôi, dùng cấp cứu khi cần thiết hoặc đảm bảo thân nhiệt khi bước vào kho đông lạnh thực phẩm.
Ngoài ra, khăn còn thể hiện tính chuyên nghiệp và cấp độ tay nghề thông qua màu sắc. Cách thắt khăn quàng cổ của một đầu bếp chuyên nghiệp:
+ Trải khăn thật phẳng lên bàn, phần mũi ngọn hướng về người thực hiện thắt khăn.
+ Từ điểm nhọn của khăn, bạn gấp lên một phần và cứ thế tiếp tục gấp lên đến hết khăn là được. Chú ý khi gấp, bạn nên vuốt nhẹ để có được nếp gấp thật thẳng và đẹp. Hoặc nếu muốn, bạn có thể dùng bàn ủi để có nếp gấp thẳng, đẹp hơn. Bạn nên đảm bảo phần đường may phải nằm sau dải khăn nhé!
+ Bắt đầu đeo khăn lên cổ. Bạn chỉnh 1 phần khăn ngắn và 1 phần khăn dài hơn. Tiếp theo, đặt phần dài lên phần ngắn. Quấn quanh phần khăn ngắn 1 vòng rồi vòng ra phía trước. Sau đó, bạn luồn phần khăn dài qua điểm gút và kéo xuống phía dưới tạo thành 2 phần đuôi khăn. Hai phần đuôi khăn thừa sẽ được luồn ra sau và nhét vào điểm gút. Làm như thế sẽ giúp cho 2 phần đuôi khăn không bị bung ra ngoài. Như vậy là bạn đã hoàn thành xong thao tác thắt khăn của một đầu bếp chuyên nghiệp rồi đấy!
Ngoài 3 bộ phận trên, đồng phục đầu bếp còn có thêm quần, giày dép và tạp dề. Tất cả sẽ tạo nên một bộ trang phục hoàn chỉnh phục vụ tốt hơn cho các thao tác làm việc của đầu bếp. Đồng thời, bộ đồng phục còn thể hiện tính chuyên nghiệp, tạo tư thế gọn gàng và nêu cao trách nhiệm của người đầu bếp trong quá trình chế biến nên những món ăn ngon.
